H. Merkezi: Dersim katliamının ardından ortaya çıkan ve ortaya çıkarılması için onyıllardır mücadele verilen toplu mezarlara ilişkin yürütülen hukuki mücadele sonuç verdi. Katliam sırasında, Dersim/Hozat’ta Canan ve Baran ailesinden 24 kişinin samanlıkta diri diri yakılarak katledildiklerine ilişkin mahkeme kararıyla kazı çalışması başlatıldı. Yapılan kazı çalışmalarının sonucunda, sadece 20 cm derinlikte dahi kemikler bulundu.
1938’deki katliam sonrasında Dersim coğrafyası üzerinde çok sayıda toplu mezar ve insan kemikleri bulundu. Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Bargini (Karabakır) köyü Sekasur mevkiinde 1938 yılında askerlerce samanlıkta yakılarak katledilen 24 kişiye ait kemiklerin, anıt mezar çalışması sırasında tesadüfen bulunmasının ardından Baran ve Canan aileleri, toplu mezara ilişkin Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuru yaparak yakınlarına ait kemiklerle ilgili detaylı inceleme yapılmasını istemişti. Başvurularının Hozat Başsavcılığı tarafından reddedilmesi üzerine ailelerin avukatı Cihan Söylemez, Erzincan Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuruda bulunmuş, oy çokluğu ile Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen takipsizlik kararı kaldırılarak, olayla ilgili etkin soruşturma yürütülmesi için karar verilmişti. İşte bu kazanım üzerine bugün yapılan kazı çalışmasında 20 cm derinlikte kemikler bulunurken kazıların ise iki gün sürebileceği bekirtildi.
Av. Cihan Söylemez, kazı çalışmasının ardından resmi tarihin isyan dediği olayın aslında katliam olduğunun Türkiye Cumhuriyeti’nin yargısal makamları aracılığıyla artık onanacağını kaydetti.
Kazı çalışmasına, Baran ve Canan aile fertleri, Hozat Savcısı, İstanbul’dan görevlendirilen Adli Tıp uzmanları, Kocaeli Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ümit Biçer’in yanı sıra Dersim Belediye Eş Başkanı Mehmet Ali Bul, İHD Dersim Şube yöneticisi Suna Bilgin de hazır bulundu. Sekasur mevkiinde çok sayıda asker bulunurken, kazı çalışmasının yapılacağı alanda da askerlerin olduğu dikkat çekti.
Dosyadaki gizlilik kararı nedeniyle basının 15 metre uzaklıktan görüntü almasına izin verildi. Yapılan kazıya ilişkin Baran ve Canan ailelerinin avukatı Cihan Söylemez açıklama yaparak, mezarın açıldığını ve insan kemiklerinin peş peşe çıktığını ifade ederek, kemiklerin numaralandırıldığını ve elekten geçirildiğini belirtti. Söylemez, “Kemiklerin kimisi büyük kimisi ufak halde. Kazı çalışması 1 veya 2 gün sürebilir. Çünkü çok fazla küçük kemik var” dedi.
Kemikler, çıkartıldıktan sonra İstanbul Adli Tıp Kurumu’na gönderildikten sonra, ailelerden DNA örnekleri alınıp eşleştirme yapılacak. ERşleşme sonucu kemikler, ailelere teslim edilecek. Konuyla ilgili Söylemez, “Kişinin ne zaman öldükleri, nasıl öldükleri, ölenlerin cinsiyetleri ve yaşları ortaya çıkacak. Tüm bunlar ortaya çıktığında iddialarımız doğrulacak. İçlerinde kadın, çocuk ve yaşlıların olduğu öğrenilecek. Resmi tarihin isyan dediği olayın aslında katliam olduğu böylece Türkiye Cumhuriyeti’nin yargısal makamları aracılığıyla onanmış olacak” şeklinde konuştu.
