H. Merkezi: Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), Ekim ayı işsizlik verilerini açıkladı. DİSK-AR, işsizliğin Ekim ayında 17,19 ile rekor kırdığını belirtti.
TÜİK’in Hane halkı İşgücü Anketi Ekim 2014 araştırma sonuçlarını değerlendiren DİSK-AR, Türkiye ekonomisinde düşüş devam ederken iki haneli rakamlara ulaşan işsizliğin ciddi bir sorun olduğunun altını çizdi.
“Yılın üçüncü çeyreği için Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,7’lik büyüme ile kötü bir performans göstermişti” diyen DİSK-AR, TÜİK’in işsizlik rakamlarının gerçeği yansıtmadığına işaret etti.
DİKAR devamında, “Ekim 2014 verilerine göre mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 10,6 ile geçtiğimiz yılın aynı döneminin yüzde 1,4 puan üzerinde, mevsimsel etkilerden arındırılmamış veriler de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,3 puan artış ile yüzde 10,4’e ulaştı. Tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 12,7 oldu. Resmi işsiz sayısı da yeni seriye göre bir önceki yılın aynı dönemine göre 573 bin kişilik artışla 3 milyon 43 bine ulaştı. Bu veri krizin en ağır şekilde yaşandığı 2009 yılının aynı dönemi için 2 milyon 968 bindi. İşsiz sayısı bu dönemde de Eylül 2014 döneminde olduğu gibi kriz dönemindeki sayıyı aşarak dönem rekoru kırdı. İş talep edenlerin sayısı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 1 milyon 929 bin kişi artarken işsiz sayısındaki artış işgücü artışının yüzde 29,7’si oldu. İşsizlik verilerinde en ciddi artış gençler, kadınlar ve tarım dışı sektörlerde gerçekleşti” değindi.
5 milyon 427 bin kişi işsiz
DİSK-Ar raporuna göre; Ekim 2014 döneminde TÜİK’in belirttiği resmi işsizlere; umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle son 4 haftadır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu için işsiz sayılmayanlar dahil edildiğinde gerçek işsizlik oranının yüzde 17,19 seviyesinde olduğunu kaydetti. DİSK-AR’ın yaptığı araştırmalara göre, işsiz sayısı da TÜİK verilerinin çok üzerinde ve 5 milyon 427 bin civarında gerçekleşti.
Kadınlar arasında işsizlik gerçeğinin daha ağır biçimde yaşandığını belirten DİSK-AR, resmi işsizlik oranı kadınlarda yüzde 13,3 oranında gerçekleşirken, geniş tanımlı işsizlik hesaplamalarında oranın yüzde 25,2 olduğunu ifade etti. DİSK-AR, kadınlarda işsizlik Şubat 2014 döneminden bu yana 252 bin kişi arttığını belirtti.
Yükseköğretim mezunlarının işsizlik oranı Şubat 2014 döneminden bu yana 237 bin kişi artarak 725 bin seviyesinde gerçekleşti. DİSK-AR raporuna göre her dört işsizden biri üniversite mezunu. Özellikle yükseköğretim mezunu kadınlar işsizliğin hedefi olmaya devam etti, Şubat 2014-Ekim arasında yeni işsizlerin yüzde 76’sını oluşturdu. Kadın işsizlerin yüzde 37’si yükseköğretim, yüzde 62’si lise ve üzeri eğitim düzeyine sahip olduğunu kaydeden DİSK-AR, 15-24 yaşları arasındaki geniş tanımlı genç işsizlik oranının TÜİK verilerinin yaklaşık 9 puan üzerinde olduğunu ve yüzde 29 seviyesinde gerçekleştiğini belirtti.
Türkiye’de beş kişinin yapacağı işi 4 kişi yapıyor
DİSK-AR raporunun sonuç bölümünde, işsizliğin hem görünen hem de görünmeyen boyutlarıyla tehlike sinyalleri vermeye devam ettiği belirtildi, özellikle eğitimli kadınlar için yaşanan krizin devam ettiğini vurguladı.
Türkiye’de haftalık çalışma sürelerinin diğer ülkelere oranla çok yüksek olduğunu belirten DİSK-AR, “Avrupa Birliği ülkeleri ile kıyaslandığında haftalık çalışma sürelerindeki fark 12 saati bulmaktadır. Buna göre Türkiye’de 5 kişinin yapacağı işi 4 kişi yapmaktadır” dedi.
İşsizlikle mücadeleyi, çalışma koşullarını kötüleştirerek ve ücretleri düşürerek çözmeye çalışan anlayışa karşı durulması gerektiği kaydedilen DİSK-AR, “Bu stratejinin sonuçları, Soma’da, Mecidiyeköy’de, Ermenek’te ve Türkiye’nin dört bir yanında acı bir biçimde görülmektedir. Bu strateji işsizliğin ‘ne iş olsa yaparım’ başlığı altında gizlenmesi, işletmelerin karını insanların yaşamının önüne alma stratejisidir” ifadelerini kullandı.
DİSK-AR’ın işsizlikle mücadele önerileri şu şekilde:
* Haftalık çalışma süresi gelir kaybı yaşanmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
* Herkese en az 1 ay ücretli izin hakkı tanınmalıdır.
* Herkes için iş güvencesi ayrımsız bir biçimde uygulanmalıdır.
* Sendikal hak ve özgürlükler güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
* Taşeronlaşma ve kayıt dışı istihdam engellenmelidir.
* Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalıdır.
* Kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
* Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
Kaynak/ETHA
