Hapishanelerde birçok yakıcı sorun ve hak gaspının yanında en önemli gündem başlıklarından birini “hasta tutsakların tahliyesi” oluşturuyor. Neredeyse tüm sokak eylemlerinin polis terörü ile yanıtlandığı bir ortamda tutsak yakınları ve ilgili demokratik kurumların bu konudaki çağrıları yanıtsız bırakılırken eylemler ise saldırı ile karşı karşıya kalıyor.
Bir yandan mafya, Hizbullah vb.leri hapishanelerden bir an önce çıksın diye takip edilemeyecek hızda yasal düzenlemeler yapılırken diğer yandan ise muhalif, devrimci ve demokrat insanlar sudan sebeplerle hapishanelere dolduruluyor. Diğer yandan da “pişman olmadı” diye tutsakların infazı yakılıyor ya da veda etme hakkı bile ellerinden alınarak hasta tutsakların ölümüne neden olunuyor.
Hasta tutsak Şakir Turan’ın 30 Ağustos’ta hapishanede yaşamını yitirmesi bu uygulamalara bir örnek.
Başka bir örnek de Antep H Tipi Kapalı Hapishane’de tutulan Mehmet Hüseyin Öz. Öz, 26 Mart 2018’de “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklanmış ve 17 Ocak 2019’da 6 yıl 3 ay hapis cezası verilmişti. Hapishanede tutulduğu süreçte epilepsi hastalığı ilerlerken, böbrek rahatsızlığı ve kafasında kistler oluştu. Cezasının infazını tamamlayan ve Kasım 2022’de “şartlı tahliye hakkı” kazanan Öz’ün tahliyesi Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulu tarafından “pişmanlık yasasını kabul etmemesi” gerekçe gösterilerek 4 kez 3’er ay ertelendi.
Kurul kararında şu gerekçeler yer aldı: “Kapalı ceza infaz kurumundan çıkış sonrası için gerçekçi planlara sahip olmadığı, tekrar suç işleme potansiyelinin çok yüksek olduğu ve bu aşamada toplumla bütünleşmeye hazır olduğuna dair olumlu izlenim edinilemediği… İnsanlarla iletişim kurma noktasında sıkıntı yaşayacağının, ancak örgütten ayrıldığına dair dilekçe vermediği için örgütsel kimliğini halen koruduğunun değerlendirildiğinin belirtildiği, bununla birlikte hükümlünün cezaevinden bulunduğu süreler içerisinden dört defa disiplin cezası aldığı.”
Öz’ün avukatı Bülent Duran, müvekkilinin infazının dört defa ertelendiğini belirterek “Kurul aslında gözleme dair bir heyettir. Ama son dönemde kurulun kararları, infaz hakimliği kararları bir olmuştur. Yetki gaspı yaparak mahkemelerin yerine geçip yeni bir hüküm kurarak ya da infaz sistemini geliştirmeye çalışıyorlar. Kurul kararları, aynı suç istinadıyla olan insanlarla birlikte kalıyor olmasını gerekçe gösteriyor” dedi.
İHD ağır hasta tutuklular listesinde bulunan İsmail Tanboğa da hasta tutsaklardan biri. Diyarbakır T Tipi Kapalı Hapishane’de tutulan 23 yaşındaki Tanboğa, Şirnex Cizîr’de 2015’te ilan edilen sokağa çıkma yasakları sırasında henüz 16 yaşındayken gözaltına alındı ve dört kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Sekiz yıldır hapishanede tutulan Tanboğa, ileri derecede mide kanseri ve buna bağlı rahatsızlıkları bulunuyor. Yemek yiyemediği için gittikçe zayıflıyor ve sadece mamayla beslenebiliyor. İHD ve ailenin verdiği bilgilere göre; Tanboğa, hastalığından kaynaklı 30 kiloya düşmüş durumda. Eylül ayı içerisinde üç defa hastaneye kaldırılan Tanboğa’nın ailesi, çocuklarının durumundan endişeli.
78’liler Girişimi Sözcüsü Celalettin Can’ın sağlık durumu da gittikçe kötüleşiyor. 30 Eylül 2023 tarihinde yapılan F Oturumu eyleminde sağlık durumuna dikkat çekilen Can’ın da tahliyesi engelleniyor. Eylemde açıklamayı yapan 78’liler Girişimi’nden İsmet Evren, hasta tutsaklara düşman hukukunun uygulandığını belirterek “Şartlı tahliye ya da denetimli serbestlik hakkının bu şekilde belirsizliğe terk edilmesi aynı zamanda ‘umut hakkı’nın da ihlalini doğurduğundan yetkilileri, kurulun oluşum ve çalışma prensiplerinin acilen mahpus haklarına uygun olarak yeniden düzenlenmesi için göreve çağırıyoruz” dedi.
Can’ın mide ve göz hastalıklarının yanı sıra prostat kanseri olduğu ve de 2011 yılında geçirdiği trafik kazasında ayağına platin takıldığı ve bundan dolayı ihtiyaçlarını tek başına karşılayamadığı biliniyor.
