Toprağı evlat acısı kokan ülkelerin soykırım hikayeleri hep aynıdır. Sonuçları kadar nedenleri, düşmanlar kadar dostları da benzerdir. Değişen sadece tarih ve dillerdir. 3 Ağustos, 74 ferman yaşamış Êzîdî halkının kara günüdür. Kötülük sahiplerine secde etmeyen Êzîdîler günde iki kez yüzlerini güneşe dönse de ilk fermandan bu yana güneş cellatlar arasında doğmaya çalıştı Êzîdî halkının kara gönlüne. Aydınlıktan fazla kara günlerin yazıldığı tarihin tersine çevrileceği umut, Êzîdîlerin içinde saklı güçlü bir özgürlük nedenidir. Bu hiç sönmeyecektir.
Her Êzîdî genç kadın ve çocuğun hikayesini dinlediğimizde sanki Ermeni-Rum-Süryani-Asuri-Kürt halkının hikayesini dinliyoruz. Êzîdî kadın Xezal Eli’nin hikayesi, Ermeni Sara’nın hikayesine benzer. Birini dinlerken sanki diğerinin hikayesi anlatılıyor. Êzîdî kadın Xezal, dört yıl tutsak kalır DAİŞ’in kanlı ellerinde. Tutsak kaldığı süre içinde, dışına zorla kara çarşaf giydirilirken içi bembeyaz Êzîdî kalır. Yüzünde kara peçeye sarılı İslami-faşist ideoloji olsa da yüreğinde hep saklı tutar bin yıllık Êzîdî inancını. Ne Osmanlı-Türk, ne DAİŞ zorbalığı Êzîdîlerin güneşini karartabildi. Bedenleri tutsak alınıp ayakları zincirlense de içlerindeki cevahir sönmedi. Yaşama ve kayalara tutunmaktan hiç vazgeçmediler.
Xezal’ın alnı zorla secdeye dayatılırken ruhu ve yüreği Êzîdî kalır. İşgalcilerle, tecavüzcülerin renkleri nasıl ki aynı ise, işgale direnen halkların ve inançların rengi de hep aynı kaldı. Aslolan inanç ve içinde sönmeyen özgürlük istemidir. Tutsaklık yıllar sürse de özgürlük toprağa düşen bir tohum gibi büyür ve filizlenir.
Tutsak düşen her Êzîdî kadının hikayesi Ermeni kadınların soykırım hikayelerine uzanır. Xezal’ın hikayesi tıpkı bedeni Viranşehir’de teslim alınan ancak son nefesine kadar Ermeni kalan Sara’nın hikayesine benzer. Sara ailesiyle birlikte silah zoruyla tutsak alınır. Anne ve babası gözleri önünde katledilir. Küçük erkek kardeşinin yaşaması uğruna Müslüman ve yörenin zalim beyi olan Eyüp ağanın eşi olmayı kabul eder. Bedeni tutsak alınan Sara’nın ruhu Eyüp (Ayıp) ağanın önünde diz çökmez. İstemeyerek doğurduğu çocukları efendisine yar olmaz. Anneleri gibi çocukları da ruhlarını ağaya teslim etmez. Doğurduğu çocukları birer birer ölür. Sara, Dersim’in Kürt-Alevi kadınları gibi ruhunu işgalciye teslim etmez.
Xezal’ın tutsaklık hikayesi, tutsaklık yaşayan halkların ve insanların hikayesine benzer.
5 Nolu Amed Zindanının karanlık günlerinde zorla duvarlara, kapılara Türkçe-faşist sloganlar yazılır, işkenceyle ırkçı marşlar söyletilirdi. Diller zorla Türkçe’yle tutsak alınır ancak ruhlar aslan teslim alınamazdı. İsim Türk, yürek Kürt kalırdı. Duvarlar, koridorlar Kemalizm ideolojisiyle kirletilir ancak yürek ve ruh Kürt kalırdı. Bilinç, sosyalist kalırdı. Mazlum-Sara kalırdı. İbo kalırdı.
Yüz binlerce Êzîdî, tarih boyunca yaşadıkları topraklarından zorla koparılıp sürgüne ve ölüme gönderildi. Zincirlenen kadın ve çocuklar, DAİŞ’in pazarlarında haraç mezat satıldı. Ancak umut tükenmeden 3 bin kadın ve çocuk aranmaya devam edildi.
DAİŞ Şengal’e saldırıp katliam başlattığında alanı ilk terk eden KDP peşmergeleri oldu. Êzîdîler, kaderleriyle başbaşa kaldılar. YPG ve YPJ, büyük fedakarlık göstererek Êzîdî halkının yoldaşı, sağlam ve güvenilir dostu oldu.
Hatırlanırsa Ermeni soykırım sürecinde büyük bedel ödeme pahasına Êzîdîlere sığınan 20 bin Ermeni korunmuştu. Kardeş ve yoldaş eli uzatılmış, dağlar halklara mesken olmuştu.
Tarih ve an tanık olur ki, halkların gerçek dostları yine halklardır. Ve onları asla yalnız bırakmayan gerilladır. Halk ve gerilla buluşunca ne kara gün ne acı kalır. Kölelik karanlık, özgürlük aydınlıktır. DAİŞ karanlık, gerilla aydınlıktır. Köleliğin ortasında parlayan güneş gibidir.
(Yeni Özgür Politika. 8 Ağustos 2023)
